Desibel, özellikle gündelik konuşmalarda sıkça yanlış anlamda kullanılan terimlerden biri. Yani, “X maçında statta desibel rekoru kırıldı” ya da “Ortalama bir gök gürültüsü 120 desibeldir” derken bahsettiğimiz şey desibel değil aslında.
Desibel kelimesi, Deci ve Bell kelimelerinin birleşiminden oluşur. Deci (desi), metrik sistemde onda bir faktörünü ifade eden ondalık birim önekidir. Metrenin onda birine desimetre dediğimiz gibi, belin onda birine de desibel diyoruz.
Bel kelimesi de Alexander Graham Bell’den geliyor. Kısaltma olarak kullanırken B harfinin büyük olmasının sebebi de bu.
Desibel, ses ve sinyal ölçümleri için kullanılan logaritmik bir terimdir. İki farklı gücün birbirine oranını, yani bir karşılaştırmayı ifade eder.
Örnek verelim;
1 W’lik gücü 2 W’ye çıkardığımızda, 3 dB’lik bir artış olur.
Burada, elektrik sinyalinin watt cinsinden değişimlerini dB olarak ifade etmiş oluyoruz.
5 kW’lik gücü 10 kW’ye çıkardığımızda da yine 3 dB’lik bir artış olur.
Örnekte olduğu gibi, ölçülen güç değeri farklı olsa bile aynı desibel değerini elde edebiliyoruz.
En başta bahsedilen ve desibel ile karıştırılan terim ise; ses basınç seviyesi, yani dB SPL. Bu terimden daha sonra bahsedeceğiz.